Natuurstudie

banner natuurstudie

17/08/2020  Uitvliegen van de jongen:

De 3 overlevende jongen hebben de nestkast verlaten. Ze verlieten de nestkast op 25/7 - 11/8 en 17/8. De nestkast wordt s'nachts soms bezocht door het ongeringde mannetje. Overdag blijft de nestkast leeg. Het zal de komende maanden rustig zijn in de nestkast, al kan het wel zijn dat er nog eens een adult exemplaar blijft slapen in de nestkast. Vanaf november zal de nestkast vaker bezocht worden, want dan begint de baltsvorming opnieuw.

18/07/2020 Vleugeloefeningen overdag:

De 3 andere jongen zijn nog steeds te zien in het 1ste stuk van de nestkast. Soms komen ze terug in de broedruimte zitten of doen ze oefeningen. Ik verwacht dat het oudste jong begin augustus de nestkast zal verlaten. De anderen zullen een week of 2 later volgen.

12/07/2020 Slecht nieuws vanuit de nestkast:

Op 10 juli kreeg ik een melding dat er overdag een jonge kerkuil te zien was buiten de nestkast. De webcam bevestigde dat er nog maar 3 jongen in de nestkast zaten. Het was onduidelijk welk jong de nestkast had verlaten, maar je zag dat het nog niet goed kon vliegen. We gingen het even op zijn beloop laten, want zo gaat het in de natuur ook.

Op 11 juli was hij overdag niet meer waar te nemen dus we waren er min of meer gerust in. Later op de avond zag je hem zitten op de grond en dat is geen goed teken. De oudervogels cirkelden in de lucht.

Jammer genoeg werd hij op 12 juli dood aangetroffen op de grond. Na het aflezen van de ringnummer begrepen we het wel. Het was 1 van de jongste pulli die bij de laatste controle een vrij laag gewicht had. Bij het bedelen om eten heeft dit jong te nestkast verlaten en het was te zwak om alleen te overleven.

04/07/2020 Het laatste jong springt over het tussenschot:

Het jongste kuiken springt uiteindelijk ook over het tussenschot. De jongen verblijven nu grotendeels in het 1ste stuk van de nestkast. Momenteel zijn ze nog te jong om de nestkast te verlaten, maar rond de 65 à 70 dagen zullen ze dit wel doen.

29/06/2020 Het laatste jong krijgt nog eten:

Het jongste kuiken zal niet vergeten worden. Af en toe krijgt hij nog een muis.

29/06/2020 Het 3de jong waagt zijn kans:

Het 3de jong waagt zijn kans en springt over het tussenschot. Het jongste kuiken kan de sprong nog niet maken.

28/06/2020 Jongen overdag in 1 ste stuk:

De oudste jongen blijven overdag in het 1ste stuk van de nestkast. Binnenkort zijn ze amper nog te volgen via de webcam.

28/06/2020 Jongste pulli krijgen eten:

De jongste 2 pulli krijgen nog een lekkere muis.

Ondertussen zijn er al 2 jongen die de sprong gemaakt hebben naar het 1ste stuk van de nestkast. Voor de jongste 2 is het nog even wachten.

Het lijken echt wel vliegende schotels als je zo een beeld krijgt. Deze gezichtssluier zal in de toekomst heel belangrijk zijn om een prooi goed te kunnen lokaliseren.

Het oudste jong gaat op avontuur en neemt een volgende stap in zijn ontwikkeling. Hij verlaat de broedruimte en gaat in het 1ste stuk zitten. Na 8 minuten springt hij terug. De 1ste test is gelukt voor hem.

Op 24 mei was er al eens en controle waarbij het geringde vrouwtje werd opgemerkt. De oudste 2 werden toen ook al geringd. Nu was het de beurt aan de 2 jongste

Bij een nestkastcontrole sluiten we normaal het invlieggat af. Bij deze controle doen we dat niet omdat we het geringde vrouwtje al kennen. Ze verlaat de nestkast dan ook vrij snel. Later op de avond en s'nachts is van de partij om de jongen te voederen.

De jongen zullen de nestkast nog niet verlaten ook al hebben de oudste 2 al een aardig verenpak. De jongste 2 pulli zijn nog vrij donzig. Jammer genoeg hebben ze een vrij laag gewicht voor hen leeftijd en dat is geen verrassing. De prooiaanvoer is vrij mager waardoor enkel de oudste pulli voldoende voedsel hebben.

15/06/2020  Oefeningen in de kast:

De jongen worden groter en hebben wat meer bewegingsvrijheid nodig. De oudste 2 proberen naar een zekere prooi te springen, waarbij de vleugelspieren worden getraind.

Een kerkuil heeft wel zin in een dikke rat als ontbijt. Ze trekken dan ook hevig aan de prooi, maar de aanvoerder besluit om ze zelf buiten beeld te nuttigen. De jongen blijven hongerig achter.

Het vrouwtje blijf meestal overdag nog in de nestkast en dat komt goed uit. Het gebeurt niet veel, maar soms komt er toch nog bezoek langs. Op het filmpje is het niet goed te zien wie er op bezoek komt. Je ziet dat ze even afwacht en dan toeslaat.

De jongen zijn verzadigd en komen niet meer smeken om een prooi. Je ziet dat ze op zoek moet gaan wie de prooi wil aanpakken. Deze nacht werden er 21 prooien binnen gebracht wat een nieuw record is voor dit jaar. Natuurlijk is dit niet te vergelijken met het uitzonderlijk broedjaar van vorig jaar waarbij 37 stuks het maximum was. 

Ik heb al verschillende soorten prooien zien binnenkomen , maar deze is toch bijzonder. Deze prooi wordt niet direct gepakt door de jongen en weet even te ontsnappen. Hij kan zich enkele uren bewegen in de nestkast tot hij wordt opgemerkt en opgegeten.

De nachtdienst van het vrouwtje zit erop. Ze komt in de nestkast om wat te rusten. Het oudste jong denkt hier anders over en wijst haar weg. Het lage aantal prooien van de nacht is mogelijks de oorzaak.

In het begin zijn kerkuilen vooral donzige kuikens, maar dit veranderd snel. Het echte verenkleed begint zich te ontwikkelen vanuit de bloedspoelen. Dit is duidelijk te zien tijdens het strekken van de vleugel.

Meestal worden er muizen binnengebracht , maar deze keer is het een rat. De massa van een rat is een stuk groter dan een muis en dat is in deze periode heel belangrijk. Grotere prooien bevatten meer voedingstoffen en dat kan alleen maar goed zijn voor de jongen.

Hier zie je één van de jongen een braakbal produceren en dat is helemaal normaal. Na het eten van enkele muizen is dit een dagelijks ritueel waarbij de niet verteerbare resten uitgebraakt worden.

De jongen zijn overdag voor de eerste keer alleen in de nestkast. Deze 4 pluizige bolletjes verschillen enorm van grootte.

Het vrouwtje verlaat de nestkast om te gaan jagen en dan is het wachten geblazen op de eerste prooi van de nacht. Als 1 van de ouders terugkomt is het vechten voor een goede plaats. Gedurende de nacht geraken de jongen verzadigd en is het een heel stuk rustiger.

Het vrouwtje brengt deze nacht een niet alledaagse prooi binnen. De specifieke snuit en de klauwen wijzen op een mol als prooi. Na een half uur brengt ze zelf nog een mol binnen. Het oudste jong doet er één uur over om deze prooi zonder scheuren binnen te spelen.

Je ziet dat het oudste jong al fixeergedrag begint te vertonen en dat zal belangrijk worden bij het jagen in de toekomst.

Meestal toont het mannetje zijn affectie naar het vrouwtje. In dit filmpje is te zien dat dit ook gebeurt naar de jongen.

De jongen blijven normaal in hen hoek zitten, wachtend op een prooi. Ze gaan overdag al op verkenning en tasten de nestkast af.

Deze nestcontrole was in eerste instantie niet gepland, maar ik was in de buurt voor een ander bezoek. Er werden 4 jonge steenuilen geringd door een erkende ringer op een andere nestlocatie. Aangezien ik dit ook opvolg in de regio was deze controle mooi meegenomen. Het monitoren met een camera heeft zo zijn voordelen, want ik had gezien dat het onbekende geringde vrouwtje aanwezig was.

Voor de controle werdt het invlieggat afgesloten en daarna was de nestkast aan de beurt. Het vrouwtje werd er eerst uitgehaald en daarna de jongen. Twee van de vier jongen kregen al een persoonlijke ring om. De andere jongen waren nog te klein dus hier komen we later nog voor terug. Na de controle werd het invlieggat terug vrij gemaakt. De jongen en het vrouwtje waren na een half uur terug aan hen dagelijkse taken bezig.

Het geringde vrouwtje bleek geringd te zijn op 4 juni 2019 in Nieuwkerken Waas ongeveer 8 km van deze locatie. De collega's van regio Sint- Niklaas zullen blij zijn dat 1 van die jongen hier een broedsel grootbrengt.

Man brengt een lekkere spitsmuis. Kerkuilen eten buiten woel - en ware muizen ook spitsmuizen. Het jongste kuiken weet er wel weg mee.

Het kerkuilgezin is compleet. Zowel man als vrouw en de 4 jongen verblijven overdag in de nestkast en dit is toch niet zo alledaags. Vorig jaar was er een ander koppel aanwezig en dan was de situatie anders. Het mannetje werdt dan niet geduld in de nestkast overdag door de jongen en het vrouwtje. Als de jongen groter worden zal zowel het mannetje als het vrouwtje de nestkast overdag verlaten.

Het mannetje brengt een muis gevolgd door het vrouwtje met een andere muis. Het vrouwtje port het mannetje om verder aan het werk te gaan.

 De drie oudste jongen en het vrouwtje proberen af te koelen. Dit doen ze vooral door een bepaalde houding aan te nemen en vlug te ademen.

Het oudste jong is 19 dagen oud en kan al een volledige muis in één keer binnenspelen. Een half uurtje later is het aan zijn iets jongere broer / zus en daar lukt het ook al zeer goed. De jongere exemplaren zijn nog iets meer afhankelijk van hen moeder.

Er liggen 3 jongen plat in de kast. De oudste staat rechtop zoals het vrouwtje. Je zou denken dat de 3 jongen er slecht aan toe zijn, maar dit klopt natuurlijk niet als je de prooiaanvoer bekijkt. Het begint al goed warm te worden in de nestkast als je de buitentemperatuur bekijkt. Aangezien warme lucht stijgt is plat liggen nog niet zo'n slechte beslissing.

Man brengt een heerlijke muis voor de jongen. Het vrouwtje heeft er ook net één gevangen en wil deze aan de jongen geven, maar het mannetje heeft geen geduld en wil ervan af zodat hij verder kan. Het vrouwtje legt dan maar haar prooi neer en pakt de zijne aan.

In dit filmpje zie je de 4 jongen en het vrouwtje. Het vrouwtje broed niet meer, maar ze blijft wel nog bij de jongen. Het jongste kuiken stapt naar het oudste kuiken dat rechts in de hoek staat.

Het mannetje komt in actie en dat zullen de jongen weten. Hij brengt de ene prooi na de andere en het vrouwtje jaagt ook al mee. Wie zei er dat de muizen verdwenen waren :). Het is maar goed ook dat het aantal prooien de hoogte ingaat anders gaan niet alle jongen het overleven.

Het vrouwtje begint een muis in stukjes te scheuren. Je ziet de 4 jongen al wankelend naar haar stappen, maar het jongste kuiken is eerst aan de beurt. 

Het vrouwtje is gestopt met broeden, want alle pulli zijn uit het ei gekropen. Nu is het tijd om de nestkast terug wat op orde te zetten. Braakballen worden verscheurd en prooien krijgen een goede plaats. Man blijft rustig zitten en doet of er niets aan de hand is.

Er liggen nog 2 eieren in de nestkast, maar die zullen niet meer uitkomen zoals verwacht. Het vrouwtje beslist om de eieren dan maar op te eten, want de inhoud en de eierschaal zijn zeer rijk aan voedingstoffen. 

15/05/2020 Vier jongen goed zichtbaar:

Er liggen nog 2 eieren in de nestkast, maar die zullen niet meer uitkomen zoals verwacht. Het vrouwtje beslist om de eieren dan maar op te eten, want de inhoud en de eierschaal zijn zeer rijk aan voedingstoffen. 

Het vrouwtje verlaat even de nestkast en dan zijn de jongen het best te zien. In het begin liggen ze nog samen op een hoopje om elkaar warm te houden.

Het 4de jong is ook uit het ei gekropen, maar dat is nog niet duidelijk in beeld gekomen. Het vrouwtje geeft kleine stukjes muis aan de jongen op verschillende tijdstippen. Ik zie dat het aantal binnengebrachte muizen ondertussen op 8 staat. Het mannetje heeft blijkbaar een teken gekregen dat hij meer moet binnenbrengen.

10/05/2020 Daar is het 3de jong:

Vrouw kerkuil verlaat even de nestruimte. Er is al wat meer beweging in de nestkast. Als je goed kijkt, zie je dat er 3 jongen aanwezig zijn en 3 nog niet uitgekomen eieren. Er is nu al een duidelijk verschil in grootte tussen de jongen. Na een paar minuten keert het vrouwtje terug.

Man brengt een ware muis mee. Vrouw kerkuil gaat in paarhouding zitten en wacht tot man deze prooi tot haar brengt. Er gebeurt een paring, maar dat is niet bij elke prooioverdracht het geval. Het vrouwtje scheurt kleine stukjes af voor de jongen. Op het einde zie je dat het oudste jong al een groter stuk kan verorberen. 

Een kerkuil kan als nachtjager het minste geluid van een muis lokaliseren. Een grote bromvlieg in de broedplaats kan dus zeer storend zijn. Soms lukt het om ze te pakken, maar meestal lukt het ze niet.

De taken in het huishouden zijn goed verdeeld bij de kerkuilen. Het mannetje brengt prooien en geeft deze aan het vrouwtje, maar hij houd zich niet bezig met de jongen op zich. Zij zorgt voor een hechte band met haar jongen en dat is noodzakelijk. De jongen warm houden, eten geven en knuffelen is dan ook zeer belangrijk. Je kan bij dit filmpje de jongen goed zien waarbij het oudste jong al even rechtstaat.

Het 2de jong kwam uit het ei op 6 mei om 22:41:46. Het was pas de volgende dag dat er een goed beeld kon gemaakt worden. Het volgende jong zal binnen 2 à 3 dagen verschijnen.

Man brengt hier een veldmuis voor vrouw. Het gemiddeld aantal aangeboden prooien is 3 stuks en dat is zeer mager voor deze periode. Vorig jaar werden er in deze periode gemiddeld 6 prooien per nacht gebracht.  Zijn er minder muizen of is de man een minder goede jager, wie zal het zeggen. Het mannetje zal meer uit zijn pijp moeten komen, want er gaan meer mondjes moeten gevuld worden.

Het heeft een beetje langer geduurd, maar het eerste kuiken is uit het ei gekropen. Het vrouwtje had het ei al uit de nestkom gehaald om 15:05:00. Man en vrouw kwamen het jong bekijken, maar de beelden waren niet heel duidelijk. Dit is het eerste beeld dat het jong zeer duidelijk te zien is. Ik verwacht extra gezelschap binnen een 6tal dagen.

Het zou me enorm verbazen als er nu nog eieren bijkomen. Het vrouwtje broedt sinds 28 maart terug op 2 eieren, maar het is zeer onzeker of deze zullen uitkomen (zie vorige berichten) . De eieren die nadien gelegd zijn ( 31/3 - 6/4 - 9/4 en 12/4 ) zullen normaal ongeveer 30 dagen later na hen legdatum uitkomen. Het vrouwtje moet nu vooral blijven broeden, maar dat doet ze voortreffelijk. Zij zal haar werk doen zolang man maar eten op tafel brengt.

Af en toe staat ze eens recht om haar poten te strekken, de eieren te draaien, haar toilet te maken en een prooi op te eten.

Het mannetje slaapt overdag ook in de nestkast. Hij houdt bezoekers buiten en maakt de veren proper van vrouwlief.

Ik verwacht dat het 1ste ei zal uitkomen rond 30 april. Afwachten dus , tot later.

 Wie dacht dat 5 eieren voldoende was,  is eraan voor de moeite. Een kerkuil legt gemiddeld tussen de 4 en 7 eieren. Als de prooiaanvoer groot genoeg is kan dit zeker tot 10 of meer oplopen. Persoonlijk denk ik dat het zo'n vaart niet zal lopen aangezien de prooiaanvoer niet meer dan 5 prooien per nacht is. Het kerkuilkoppel doet het verder zeer goed.

 Ze legt er nog eentje bij en dat brengt het legsel op 5. Het mannetje brengt gemiddeld 5 prooien per nacht. Zal er nog een extra ei gelegd worden?

Normaal gezien legt het kerkuil vrouwtje ongeveer om de 2 dagen een ei, maar bij dit vrouwtje is er geen echte regelmaat te vinden. Het 4de ei werd 6 dagen na het 3de ei gelegd. Ze broed wel zeer constant en verlaat de broedplaats nauwelijks. Het mannetje bezorgt haar dagelijks meerdere muizen, zodat ze zich kan focussen op het keren en warm houden van de eieren. We zullen zien of er nog eieren bijkomen.

Het vrouwtje heeft het 3de ei gelegd op 31 maart om 17:17:59 u. Waarschijnlijk zijn we nu vertrokken met dit legsel. Ze zal nu ongeveer om de 2 dagen een ei leggen. Het mannetje brengt vanaf nu prooien in de nestkast. De grootte van het legsel zal afhangen van het aantal prooien dat binnengebracht wordt door het mannetje.

Het vrouwtje begint terug te broeden op 28 maart om 16:32:15u. Ze houd 1 van de eieren warm die ze op 5 of 7 maart gelegd heeft. Meestal doet ze dit constant, maar 's nachts maakt ze toch zeer grote tussenpozen. Op 29 maart neemt ze het 2de ei ook terug onder haar hoede. Zal er een 3de ei gelegd worden ?

Een kerkuil zal haar/zijn territorium beschermen als er onnodige gasten op bezoek komen. Hier toont ze een dreighouding wat duid op territoriumgedrag. Later die dag wacht ze de indringer op in het 1ste stuk en werkt ze hem weg. Die zal de boodschap wel begrepen hebben.

Kerkuilen knuffelen veel en dat is belangrijk voor hen band. Het geeft aan dat het koppel zich goed voelt. Verdere uitleg is niet nodig :)

De 1ste paring van het nieuwe koppel is een feit. Het is wel onduidelijk hoelang deze periode zal duren voor er prooien worden binnen gebracht.

Er is een nieuwe man op het toneel verschenen. Het gaat ook over een ongeringd exemplaar. De baltsvorming kan terug beginnen :)

Hoe het nu verder gaat is een raadsel. De eieren liggen er onbebroed bij. Vrouw kerkuil slaapt meestal overdag wel in de nestkast. Als het donker wordt verlaat ze de nestkast en ze is de hele nacht niet te zien.

Man kerkuil werd de laatste keer gezien op 6 maart 0:13:05u, maar de oorzaak is onbekend. Hij heeft het net als het vorige vrouwtje op één of andere manier niet gehaald. Het vrouwtje heeft het legsel verlaten op 8 maart 1:17:08u na het leggen van het 2de ei.

Het nieuwe vrouwtje doet het goed en legt haar 2de ei.

En daar is het 1ste ei. Het is duidelijk dat het over een onervaren vrouwtje gaat, want ze weet niet goed wat ze ermee moet doen.

Het vrouwtje is gestart met broeden. Het zal niet lang meer duren voor het 1ste ei zal gelegd worden.

Een broedruimte moet voldoende groot zijn. Dit komt zeker van pas als je je vleugel eens wil strekken. De beeldinstellingen zijn gewijzigd om de kerkuilen volledig in beeld te krijgen.

Vrouw kerkuil werpt een braakbal in de nestkast. Het produceren van een braakbal is een dagelijkse noodzaak. De niet verteerde etensresten worden samengebundeld in de maag. De kerkuil schud een paar keer met het hoofd waardoor de braakbal naar boven en buiten wordt gedreven. Deze handeling komt tot stand na het eten van enkele prooien. 

 Man kerkuil brengt een prooi in de nestkast en wacht tot vrouw deze komt aannemen. Dit is de volgende stap van het broedseizoen. Na deze overdracht vind er een paring plaats.

Tijdens de balts is een aftasting tussen beiden noodzakelijk. Het mannetje zoekt de nestruimte en lokt een vrouwtje. Het vrouwtje test het mannetje op zijn sterkte er weerbaarheid en de nestkast wordt geïnspecteerd. Als zij tevreden is zal er een mogelijkheid zijn tot paring en dan zijn we normaal vertrokken voor een nieuw broedseizoen.

De dagelijkse lokroep van de man werd beantwoord door de komst: van een nieuw vrouwtje. Het baltsgedrag is enorm hevig zeker bij de vorming van een nieuw koppel.

Het gekende vrouwtje werd geringd tijdens een wintercontrole op 7 januari 2018. De laatste 2 jaren heeft ze 8 pulli opgevoed wat zeker niet slecht was. Ze sliep sinds 17 december 2019 dagelijks in de nestkast en het mannetje (ongeringd) dat regelmatig langskwam was ook hetzelfde exemplaar dan vorig jaar. Het zag ernaar uit dat het weer in orde ging komen met dit koppel, maar toch ging er wel wat mis. 

Het vrouwtje werd de laatste keer gezien op 21 januari 2020. Waarschijnlijk heeft ze het op één of andere manier niet gehaald. Het mannetje merkt dat er iets niet klopt en na een paar dagen begint hij voor langere perioden te roepen in de nestkast.       

Het broedseizoen van de kerkuil is al even gepasseerd, maar dat wil dat niet zeggen dat je geen leuke waarneming kan maken. Op 3 november 2019 kwam er een steenmarter op bezoek in de kerkuilkast. Na deze waarneming werd er een marterbeveiliging geplaatst.

Word nu lid van de grootste natuurfamilie van Vlaanderen Lid worden